W książce zaprezentowano scenariusze wykorzystujące elementy Gimnastyki Mózgu (wg Dennisonów) – bazowego programu w ramach Kinezjologii Edukacyjnej. Propozycje w nich zawarte adresowane Metoda Dennisona, znana także jako “kinezjologia edukacyjna Dennisona” to ogólna nazwa zestawu ćwiczeń ruchowych i statycznych pozycji ciała, których celem jest zwiększenie umiejętności skupienia się, ale także poprawienie wydajności w przyswajaniu informacji i ich przetwarzaniu. źródło: Joanna Gładyszewska-Cylulko, Arteterapia w pracy pedagoga : teoretyczne i praktyczne podstawy terapii przez sztukę, Kraków ,Impuls, 2011, s. 66-67. Zestawienie bibliograficzne “Kinezjologia edukacyjna” opracowano na podstawie elektronicznych baz danych Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu oraz baz Biblioteki Narodowej. Metoda Paula Dennisona, nazywana inaczej kinezjologią edukacyjną, to praktyczny i dynamiczny system, który posługuje się prostymi ruchami ciała dla zintegrowania funkcji mózgu. Dużą atrakcją tej metody jest jej wyjątkowa łatwość i użyteczność. Specyficzne ruchy gimnastyki mózgu uaktywniają sieci neuronowe w całym mózgu, w obu półkulach równocześnie, pomagają budować Również kinezjologia edukacyjna Paula Dennisona ma za zadanie zintegrować pracę ciała z mózgiem poprzez ćwiczenia fizyczne, głównie w formie tańca. Koordynacja pomiędzy układem nerwowym a mięśniowym jest jednym z najważniejszych celów w pracy z małymi dziećmi. Metody pracy z dziećmi – bajkoterapia i pantomima Kinezjologia jest (jak mówi wikipedia) gałęzią nauki zajmującą się ruchem. To prawda, choć w rzeczywistości jest to trochę szersza dziedzina korzystająca z dobrodziejstw psychologii, pedagogiki, programowania neurolingwistycznego (NLP), fizjologii, anatomii i neurologii. Kinezjologia edukacyjna Dennisona Kinezjologia edukacyjna małżeństwa Paula i Gail Denisonów wykorzystuje powiązanie miedzy zorganizowanymi ruchami ciała a pracą mózgu. Ustalili to irlandzcy uczeni a pracę opublikowali w tygodniku medycznym Lancet kierując “gimnastykę mózgu” na początku tylko dyslektyków… 3R432CB. Kinezjologia edukacyjna, określana inaczej jako gimnastyka mózgu, to metoda terapeutyczna stworzona przez doktora Paula Dennisona. Podstawą tej metody jest ruch fizyczny, niezbędny do organizowania pracy mózgu i ciała. Kinezjologia znajduje zastosowanie w terapii zaburzeń ruchowych i zaburzeń uwagi oraz w walce ze specyficznymi trudnościami w nauce czytania i pisania. Ponadto, metoda Dennisona pozytywnie wpływa na poczucie własnej wartości i komunikację, gwarantuje równowagę psychiczną, redukcję stresu i doskonały relaks. Kinezjologia edukacyjna wspiera naturalny rozwój człowieka poprzez wykorzystanie różnych ćwiczeń motorycznych. Co to jest kinezjologia edukacyjna? Zobacz film: "Dlaczego dziewczynki mają lepsze oceny w szkole?" 1. Gimnastyka mózgu Kinezjologia edukacyjna Paula Dennisona powstała na bazie wielu dziedzin naukowych, między innymi: pedagogiki, psychologii, NLP, akupunktury, anatomii, fizjologii i neurologii. Kinezjologia wykorzystuje proste ćwiczenia fizyczne, np.: kreślenie leniwych ósemek, ruchy naprzemienne, w celu zintegrowania pracy umysłu i ciała. Paul Dennison uważał, że dla efektywnej nauki mają znaczenie głównie trzy funkcje ludzkiego mózgu: lateralność, zdolność skupienia i ześrodkowania. Kinezjologia nie służy tylko usprawnieniu uczenia się zdrowych dzieci, ale także wykorzystywana jest jako metoda pracy z dziećmi, które przejawiają trudności w nauce. Kinezjologię wykorzystuje się w pracy z maluchami nadpobudliwymi psychoruchowo (ADHD), z dysleksją, dysgrafią, dysortografią i dyskalkulią oraz w celu poprawienia pamięci czy koncentracji uwagi. Dennison wychodził z założenia, że proste ruchy aktywizują połączenia neuronalne w ciele człowieka i służą integracji pracy mózgu. Według Dennisona, problemy emocjonalne i poznawcze wynikają z braku współpracy między prawą a lewą półkulą mózgową. Każda z półkul ma do zrealizowania nieco inne zadania, dlatego by sprawnie funkcjonować, potrzeba dobrej synchronizacji obu półkul. Okazuje się, że wykonując ruchy naprzemienne, przepływ informacji między półkulami mózgowymi następuje 28 razy szybciej. W czym może pomóc systematyczne powtarzanie ćwiczeń ruchowych opracowanych przez Paula Dennisona? Gimnastyka mózgu poprawia koncentrację i koordynację wzrokowo-ruchową, zwiększa zdolności manualne, łagodzi stresy i redukuje napięcie psychiczne, wspomaga dzieci z trudnościami w nauce. Ponadto, usprawnia pamięć, precyzję wyrażania własnych myśli, zdolność czytania i pisania oraz stymuluje do twórczego myślenia i pozytywnej motywacji. Mimo że kinezjologia edukacyjna wzbudza niegasnące zainteresowanie psychologów, pedagogów i rodziców, nie brakuje też głosów z krytyczną oceną metody Dennisona. Co zarzuca się kinezjologii edukacyjnej? Między innymi niedostosowanie terapii do wieku dziecka, ignorowanie znaczenia diagnozy neuropsychologicznej, wątpliwą interpretację znaczenia odruchów, brak gruntownych podstaw merytorycznych metody i mylne doniesienia o czynnościach lewej i prawej półkuli mózgu. Inni zwracają uwagę na fakt, że kinezjologia edukacyjna odnosi się w sposób cząstkowy i niewytłumaczalny do filozofii Wschodu i próbuje manipulować umysłami dorosłych, by osiągnąć wysokie korzyści finansowe. polecamy Kinezjologia edukacyjna dr P. Dennisona Mózg człowieka składa się z dwóch półkul w specyficzny sposób przetwarzających informacje. Półkula lewa, „logiczna " zajmuje się szczegółami zaś półkula prawa jest odpowiedzialna za emocje, intuicję. Każdy z nas ma jedną półkulę bardziej dominującą od drugiej. Współczesna edukacja stawia przed uczniami takie wymagania, że koniecznym staje się maksymalne wykorzystanie obu półkul. Dzięki temu we wszystkich działaniach można być wydajniejszym i doskonalszym. Ja tłumaczę uczniom to w następujący sposób:, „Jeżeli możesz nauczyć się tematu szybciej i łatwiej, a potem mieć więcej czasu na zabawę, to, dlaczego z tego nie skorzystać?" I ĆWICZENIA AKTYWIZUJĄCE 1. ĆWICZENIE a) opis ćwiczenia Podnosimy do góry prawe kolano i dotykamy je lewą ręką, następnie podnosimy lewe kolano i dotykamy prawą ręką, delikatnie skręcając całe ciało ( w miarę możliwości przekraczamy linię środka). b) oddziaływanie na umysł - wzrokowe, słuchowe, kinestetyczne przekraczanie linii środkowej koordynacji pracy rąk, zręczności - ćwiczenia lewego i prawego oka - usprawnianie narządu wzroku c) poprawa umiejętności szkolnych - polepszenie koordynacji lewa i prawa strona ciała - poprawa oddychania - poprawa gibkości ciała - wzmocnienie zmysłów wzroku i słuchu W ciągu ostatniego stulecia ćwiczenia te używane były w przypadkach zaburzeń neurologicznych, w celu zwiększenia potencjalnych zdolności wydajnego uczenia się. Dr Dennison dowiódł, że ćwiczenia naprzemienne doskonale stymulują chłonność półkul mózgowych, łatwość opanowania materiału i jego późniejszego odtwarzania. 2. LENIWE ÓSEMKI a) opis ćwiczenia Na wysokości oczu, naprzeciw nosa wyznaczamy punkt. Od niego rozpoczynamy kreślenie koła- w lewą stronę do góry. Po powrocie do punktu wyjścia rozpoczynamy kreślenie drugiego koła- w prawą stronę ku górze. Oczy podążają za ruchem ręki. Wielokrotnie powtarzamy ten ruch. b) oddziaływanie na umysł - wzrokowe przekraczanie linii środkowej - koordynacja pracy narządu wzroku - wzmocnienie zakresu pola widzenia - poprawa ruchliwości gałek ocznych c) poprawa umiejętności szkolnych - proces czytania wodzenie oczami od lewej do prawej strony - kodowanie i odszyfrowywanie informacji pisemnej - czytanie i rozumienie- skojarzenie pamięci długotrwałej - zdolność odpoczynku oka podczas czytania - umiejętność rozróżniania symboli Ósemki możemy kreślić w przestrzeni, na plecach drugiej osoby, na ścianie, na papierze, na piasku itp. Leniwa ósemka stosowana jest już od wielu lat w Nauczaniu Specjalnym, a jej zadaniem jest usuwanie zaburzeń typu: dysleksja, dysgrafia. a) opis ćwiczenia Rysujemy obiema rękoma równocześnie linie, figury, kształty, z których każda rysowana jedną ręką jest lustrzanym odbiciem drugiej, rysowanej w tym samym czasie . Możemy rysować płaskimi dłońmi po dużych powierzchniach (podłogi, tablice), oburącz, symetrycznie względem linii środka. b) oddziaływanie na umysł - koordynacja ręka oko w różnych polach widzenia - przekraczanie kinestetycznej linii środka - orientacja przestrzenna, wzrokowe rozróżnianie symboli c) poprawa umiejętności szkolnych - rozróżnianie kierunków - kodowanie i odszyfrowywanie pisma - poprawne pisanie - poprawna wymowa Dr Dennison dołączył ćwiczenia te do grupy wymiaru stabilności. Pomagają one w odzyskiwaniu sprawności narządu wzroku, a ponadto pobudzają naszą odwagę, oraz zwiększają koordynację ciała w grach zespołowych. 3. SŁOŃ a) opis ćwiczenia Ręka wyciągnięta w przód, grzbietem dłoni w górę, głowa przytulona uchem do ramienia. Pozycja stojąca, w małym rozkroku. Rysujemy ręką ( nie odrywając głowy od ramienia) leniwe ósemki, bardzo obszernie, ze skłonami tułowia i uginaniem nóg w kolanach; kilkakrotnie następnie zmiana ręki. b) oddziaływanie na umysł - przekraczanie linii środkowej mózgowych punktów słuchowych (łącznie z umiejętnością koncentracji uwagi w czasie słuchania, rozpoznawanie, percepcja, rozróżnianie i zapamiętywanie dźwięków). - słuchanie własnego głosu - nierówna praca oczu (przenoszenie wzroku z jednego punktu na inny) c) poprawa umiejętności szkolnych - rozumienie ze słuchu (aktywne słuchanie) - umiejętne formułowanie myśli - literowanie (wyodrębnianie poszczególnych słów, sylab oraz łączenie ich z powrotem w zdania, słowa wyrażając całą myśl) - matematyka- poprawa zdolności do operowania materiałem myślowym - zapamiętywanie cyfr - koordynacja wzrokowo - ruchowa 4. KOŁYSKA NA LEŻĄCO a) opis ćwiczenia Siadamy na podłodze, dłonie opieramy za sobą na podłodze, odchylamy się do tyłu opierając na rękach . Masując biodra i tylną część ud- kołyszemy się tam i z powrotem, aż ustąpi napięcie. b) oddziaływanie na umysł - zdolność utrzymywania równowagi - umiejętność uczenia się - praca narządu wzroku przy przekraczaniu linii środkowej z lewej na prawą stronę - koordynacja ręka oko c) zmiany w zachowaniu lub postawie - wzrost koncentracji - utrzymanie wyprostowanej postawy ciała - przyjmowanie prawidłowej pozycji na krześle - głębsze oddechy, większa siła głosu - wzrost energii (zmniejszenie zmęczenia umysłu) Dr Dennison dowiódł, że uczniowie niezdolni do koncentracji i opanowania materiału są w stanie tego dokonać właśnie po sesji ćwiczeń kołyski. 5. ODDYCHANIE PRZEPONOWE ( BRZUCHEM) a) opis ćwiczenia Ćwiczenie to wykonuje się na leżąco lub stojąco; przy wdechu wypełniamy klatkę piersiową i brzuch powietrzem; wydychamy powietrze krótkimi dmuchnięciami, jakby się chciało utrzymać w powietrzu . Dla lepszej obserwacji uwypuklania się brzucha i jego opadania, trzymamy na podbrzuszu ręce. W cyklach wdechu i wydechu palce rąk zbliżają się do siebie i oddalają. W pozycji leżącej można obserwować kartkę papieru położoną na brzuchu. b) oddziaływanie na umysł - odciążenie centralnego systemu nerwowego - zdolność do przekraczania linii środkowej - rytm czaszkowy - stabilność c) Poprawa umiejętności szkolnych - czytanie (kodowanie i odszyfrowywanie) - czytanie na głos - formułowanie wypowiedzi - zdolność do większej koncentracji 6. ROWER NA LEŻĄCO a) opis ćwiczenia Ćwiczenie wykonujemy w pozycji poziomej na plecach. Kolana i głowa są uniesione, ręce założone za głowę dla jej podtrzymania. Mięśnie szyi rozluźnione, oddech rytmiczny. Dotykamy łokciem przeciwległego kolana, a następnie powtarzamy tę czynność drugą ręką. b) oddziaływanie na umysł: - koordynacja lewej z prawą stroną ciała - stabilność, uziemienie - poczucie mięśni grzbietu c) poprawa umiejętności szkolnych: - czytanie (kodowanie i odszyfrowywanie) - mechanizm literowania i pisania - ćwiczenia słuchowe Dr Dennison dowiódł, iż rower na leżąco jest całkowicie bezpieczny, odpowiednio napinający i rozwijający mięśnie. Po przeprowadzonej sesji tych ćwiczeń uczniowie uzyskiwali lepsze wyniki w koncentracji obu stron ciała, a ich oddychanie stało się automatyczne, przez co łatwiejsze i poprawne. II ĆWICZENIA WYDŁUŻAJĄCE- ROZCIĄGAJĄCE (OCHRONA ŚCIĘGIEN) a) opis ćwiczenia Chwytamy mocno ściskając jedną ręką mięśnie barku, powoli odwracamy głowę, żeby popatrzeć za siebie przez ramię, wyprostowujemy się i głęboko oddychamy. Następnie oglądamy się w tył przez drugie ramię, jednocześnie swobodnie opuszczając ramiona. Głowę opuszczamy luźno do przodu dotykając brodą klatki piersiowej i robimy głęboki wdech rozluźniając mięśnie. Ćwiczenie powtarzamy zaczynając od ściskania mięśni drugiego barku. b) oddziaływanie na umysł - słuchanie własnego głosu - pamięć długo i krótko terminowa - formułowanie myśli i zdań w pamięci - koordynacja wzrokowo- słuchowa z pracą całego ciała c) poprawa umiejętności szkolnych: - rozumienie ze słuchu - zdolność poprawnego wysławiania się - literowanie (kodowanie i odszyfrowywanie) - rachunki matematyczne - zapamiętywanie cyfr - pisanie na maszynie oraz obsługa komputera Dzięki SOWIE rozluźniamy mięsień czworoboczny oraz jesteśmy w stanie osłabić napięcia towarzyszące pracy w bliskim polu widzenia takich jak: czytanie, pisanie rachunki matematyczne i obsługa komputera. Słuch i potencjalne zdolności naszego umysłu, pamięci ulegają znacznej poprawie. 2. AKTYWNA RĘKA a) opis ćwiczenia Podnosimy w górę rękę wyprostowaną i przytulamy ją do ucha. Następnie robimy łagodny wdech przez usta stulone w ryjek. Równocześnie pobudzając mięśnie wyprostowanej ręki, odpychamy ją drugą ręką w czterech kierunkach (przód, tył, do siebie, od siebie). b) oddziaływanie na umysł - koordynacja tylnej i przedniej części mózgu - prawidłowa praca przepony, poprawa oddychania - koordynacja ręka oko oraz w posługiwaniu się różnego typu przyrządami c) poprawa umiejętności szkolnych: - kaligrafia, krzywe pismo - literowanie, ortografia - pisanie twórcze - wzrost stopnia koncentracji, skupienia Poprzez oddziaływanie na jamę klatki piersiowej, współpracę z sercem aktywna ręka łączy umiejętność wyrażania myśli, właściwego postępowania z twórczym ośrodkiem mózgowym. 3. KOBRA a) opis ćwiczenia Siedząc wygodnie na krześle opieramy głowę na stole, ręce także układamy na stole na szerokość ramion. Palce skierowane lekko do środka. Przepona i klatka piersiowa są wypełnione powietrzem, ramiona pozostają rozluźnione. Głowa zwrócona w kierunku klatki piersiowej powoli odchyla się do tyłu i powraca odpocząć na stole b) oddziaływanie na umysł - zdolność przekraczania linii środkowej - odciążenie centralnego systemu nerwowego c) poprawa umiejętności szkolnych - widzenie obuoczne - rozumienie ze słuchu - zdolność wysławiania się, umiejętności językowe - koordynacja ręka oko Dr Dennison wprowadził kobrę w swoim centrum nauczania, mając zamiar usunąć stresy wynikające z monotonnej pracy przy biurku , komputerze, czy też oglądania telewizji. Ćwiczenia te dążą do koncentracji bez użycia mięśni antagonistycznych. 4. ZGINANIE STOPY a) opis ćwiczenia Pozycja siedząca- prawą nogę zgiętą w kolanie kładziemy na udzie lewej. Kostka na zewnątrz kolana. Kciukiem i palcem wskazującym lewej ręki naciskamy mocno punkty za kostką i poniżej niej; drugą ręką obejmujemy podudzie pod kolanem naciskając mocno kciukiem- od strony przyśrodkowej- i palcami wskazującymi i środkowymi- od strony bocznej miejsca pod kolanem tej samej nogi. Z wdechem zginamy powoli stopę, z wydechem prostujemy ją. To samo z lewą nogą. b) oddziaływanie na umysł - koordynacja tylniej i przedniej części mózgu - uwydatnienie zdolności językowych c) poprawa umiejętności szkolnych - rozumienie ze słuchu - twórcze pisanie - umiejętność wypełniania poleceń oraz rozwiązywania zadań Podczas pracy z dziećmi opóźnionymi językowo dr Dennison odkrył związek pomiędzy ścięgnami łydki, a poprawnym wysławianiem się i rozwojem zdolności językowych. Nadmiernie ruchliwi uczniowie, i niewiele mówiący, są jednak w stanie prawidłowo skoncentrować swoją uwagę, słuchać i uczyć się. 5. PRZYCISKANIE DZWONKA a) opis ćwiczenia Stajemy za krzesłem, rękoma trzymając mocno oparcie krzesła, wykrok jednej nogi do tyłu. Z wdechem unosimy stopę nogi wysuniętej do tyłu na palce, z wydechem opadamy na piętę, uginając w kolanie nogę z przodu. Jeżeli nie czujemy przy tym napięcia mięśni, należy zwiększyć wykrok. Ćwiczenie powtarzamy kilka razy wolno i płynnie, a następnie zmieniamy nogę. b) oddziaływanie na umysł - koordynacja tylniej i przedniej części mózgu - uwydatnienie zdolności językowych c) poprawa umiejętności szkolnych - rozumienie ze słuchu - twórcze pisanie - umiejętność wypełniania poleceń oraz rozwiązywania zadań - poprawne zachowanie - wzmożenie uwagi prawidłowa reakcja, zdolność komunikowania się 6. SIĘGANIE PO PIŁKĘ a) opis ćwiczenia Pochylamy się do przodu, lecz nie na siłę, poddajemy się sile przyciągania ziemskiego. Wykonując skłon klatką piersiową do nóg, staramy się nie napinać mięśni nóg i grzbietu. Sięgamy jak najdalej przed siebie, penetrując wysuniętymi rękami wszystkie miejsca, do których możemy dostać. b) oddziaływanie na umysł - poczucie równowagi i koordynacji ciała - wzrost pewności siebie - wzmożenie koncentracji wzrokowej - głębsze oddychanie zwiększające energię ciała c) poprawa umiejętności szkolnych - czytanie i rozumienie - arytmetyka w pamięci - abstrakcyjne myślenie Przekazując te ćwiczenia swoim uczniom dr Dennison komentował je jako zwiększające poczucie ładu wewnętrznego, lepszej organizacji ciała, a także poprawiające wyniki szkolne i umiejętności organizacyjne. 7. WYPADY a) opis ćwiczenia Stajemy w rozkroku- palce prawej stopy kierujemy w prawo, palce lewej stopy prosto przed siebie. Robiąc wydech uginamy prawe kolano, a następnie przy wdechu prostujemy prawą nogę. Biodra mają być obniżone- wzmacnia to biodra. b) oddziaływanie na umysł - przekraczanie linii środkowej ciała - odprężenie całego ciała - stabilność - umiejętność sprawnej organizacji - orientacja w przestrzeni - poprawa oddychania - odciążenie narządu wzroku c) poprawa umiejętności szkolnych - rozumienie - długoterminowa pamięć - umiejętność szybkiego zapamiętywania - przeprowadzanie rozmów, prowadzenie rachunków - wzrost poczucia własnej wartości - obsługa komputera, maszyny do pisania Wypady aktywizują cały układ mięśniowy, co pozwala na sprawniejsze poruszanie się, stabilizację ciała. W kinezjologii stanowią one bardzo ważny element ćwiczeń rozciągających. III ĆWICZENIA ENERGETYZUJĄCE Przy wykonywaniu tych ćwiczeń należy pić wodę. Człowiek powinien wypijać tyle szklanek wody, ile wynosi 1/11 wagi jego ciała. Pierwszym elementem każdego równoważenia jest wyciszenie, a pierwszym punktem wyciszenia picie wody. Aby się rzeczywiście czegoś nauczyć, należy dostarczyć organizmowi dostateczną ilość wody. NA MYŚLENIE a) opis ćwiczenia Lewą rękę trzymamy na pępku, prawą masujemy punkty tuż pod obojczykiem, po lewej i prawej stronie mostka. Można też odchylić głowę i wodzić oczyma wzdłuż linii, gdzie sufit styka się ze ścianą. Kiedy się czyta, oczy szybciej przesuwają się po słowach. b) oddziaływanie na umysł: - przesyłanie informacji z lewej półkuli mózgu do lewej strony ciała i odwrotnie - pozytywne działanie elektryczne i chemiczne - zwiększenie przepływu energii elektromechanicznej ciała c) poprawa umiejętności szkolnych - wzrokowe przekraczanie linii środkowej w czasie czytania - ruchowe przekraczanie linii środkowej, dla uzyskania lepszej koordynacji ciała (ułatwia to wykonywanie ćwiczeń naprzemiennych) - wyeliminowanie przekręcania liter, przestawiania sylab - pozostawanie w miejscu w czasie czytania - pisanie odręczne i na maszynie - wybiórcze oglądanie telewizji - obsługa komputera Punkty na myślenie stanowią baterie dla naszego organizmu. Pomagają regulować spalanie się przekaźników nerwowych, w złączach nerwowych mózgu. Sprzyjają jasności myślenia, zwiększają poziom energii, usprawniają ogólną koordynację i wzrok. 2. PUNKTY UZIEMIENIA a) opis ćwiczenia Trzymamy dwa palce- wskazujący i środkowy- pod dolną wargą, drugą rękę kładziemy na górnej krawędzi kości łonowej. Wzrok kierujemy w dół. b) oddziaływanie na umysł: - zdolność do pracy w polu środkowym - stabilizacja - poprawa przemiany materii - akomodacja wzroku c) poprawa umiejętności szkolnych - zdolności organizacyjne (horyzontalne lub pionowe przesuwanie wzroku, bez jakichkolwiek zaburzeń; odczytywanie słupków matematycznych, literowanie) - akomodacja wzroku w czasie zajęć wymagających pracy w bliskim, dalekim polu widzenia np.: odczytywanie z kartki papieru, książki, a odczytywanie z tablicy - pozostawanie w miejscu, bez rozpraszających ruchów w czasie czytania - całkowite skupienie uwagi na czytaniu Punkty uziemienia odnoszą się bezpośrednio do stymulacji mózgu, usuwania zmęczenia umysłowego. 3. PUNKTY PRZESTRZENI a) opis ćwiczenia Trzymamy dwa palce- wskazujący i środkowy- nad górną wargą, drugą rękę kładziemy na kości ogonowej. Wzrok skierowany w górę lub wędruje od dołu do góry i zatrzymuje się w górze. b) oddziaływanie na umysł: - odświeża umysł - poprawia trójwymiarowe widzenie - ostrość postrzegania - kontakt wzrokowy - łagodne przechodzenie wzroku z dalszego do bliższego pola widzenia c) poprawa umiejętności szkolnych: - pomaga rozluźnić się i uspokoić przed sprawdzianami, testami - poprawia umiejętności potrzebne do gier i zajęć sportowych - wzrasta zaangażowanie i motywacja do działania - pozostawanie w miejscu, bez wykonywania rozpraszających ruchów w czasie czytania Punkty przestrzeni współpracują z mózgiem, kręgosłupem oraz centralnym systemem nerwowym. Ich pobudzanie ułatwia odświeżanie umysłu, dzięki dostarczonemu przez krew i płyn rdzeniowo- mózgowy pokarmowi, który jest niezbędny zarówno w czasie relaksu, jak i wytężonej pracy. 4. ENERGETYCZNE ZIEWANIE a) opis ćwiczenia Wywołuje się ziewanie, masując obiema rękami równocześnie okolice stawu skroniowo- żuchwowego. Opuszczamy powoli dolną szczękę udając, że ziewamy, wydajemy głęboki, relaksujący odgłos ziewania. b) oddziaływanie na umysł - odciążenie mózgu - relaks narządu wzroku i poprawę wzroku - zdolność do relaksu ośrodków twórczego myślenia - poprawę równowagi c) poprawa umiejętności szkolnych - głośne czytanie - twórcze pisanie - wystąpienia publiczne: przemówienia, występy wokalne, koncerty Ponad połowa połączeń nerwowych mózgu z ciałem, przechodzi przez staw skroniowo- żuchwowy. Mięśnie żuchwy stanowią najsilniejszą grupę ze wszystkich mięśni ciała. Rozluźnienie jakie osiągnął Dennison w swoim stawie skroniowo- żuchwowym wpłynęło na narząd wzroku zwiększając jego zasięg po bokach ciała. 5. KAPTUREK MYŚLICIELA a) opis ćwiczenia Ćwiczenie polega na masowaniu małżowin usznych z wyciąganiem ich i wywijaniem do tyłu, do góry, do dołu. Powtarzamy kilkakrotnie. Na uchu, które ma kształt embriona, znajdują się reprezentacje całego ciała. Stymulując punkty na małżowinie usznej stymulujemy całe ciało. b) oddziaływanie na umysł: - rozpoznawanie dźwięków, uważne słuchanie, zapamiętywanie dźwięków - słyszenie własnego głosu - formułowanie zdań, myśli w pamięci - wzrost umysłowej i fizycznej sprawności - stymulacja ucha wewnętrznego - krótkoterminowa pamięć używana w czasie pracy c) poprawa umiejętności szkolnych - rozumienie ze słuchu - wystąpienia publiczne typu: przemowa, koncert, występ wokalny - prowadzenie rozmów - liczenie w pamięci Kapturek myśliciela stymuluje ośrodki słuchowe rozpraszające tony w pojedyncze dźwięki oraz łączy je uzyskując słowa lub dźwięki o określonym znaczeniu. Jednocześnie tym ćwiczeniem pobudzamy naszą wyobraźnię poprzez muzykę, rytm. IV ĆWICZENIA WYCISZAJĄCE- POGŁĘBIAJĄCE COOKA a) Ćwiczenie to składa się z dwóch części Ćwiczenie wyciszające, relaksujące, gdy jest się zmęczonym, złym. Opis ćwiczenia pierwszej części: nogi krzyżujemy w kostkach, splatamy ręce i przykładamy je do mostka, język umieszczamy na podniebieniu, oczy zamknięte. Jest to pozycja uznawana za najsilniej działającą. Można ją również wykonywać na siedząco. Opis ćwiczenia drugiej części: stopy ustawiamy równolegle do siebie, ręce stykają się palcami, język na podniebieniu, oczy zamknięte, jeśli chcemy się zrelaksować. Powrót- otwieramy oczy i głęboko oddychamy. b) oddziaływanie na umysł: - stabilność emocjonalna - wzrost koncentracji, skupienia uwagi - ruchy czaszkowe - wzrost ambicji, poczucia własnej wartości c) poprawa umiejętności szkolnych: - poprawne, najbardziej efektywne podchodzenie do testów, klasówek - poprawna wymowa, umiejętność uważnego słuchania - umiejętność dostosowania się do otaczającego środowiska ( zmniejszenie nadwrażliwej postawy) Dr Dennison odkrył, iż to ćwiczenie może być użyte jako proces usuwający stres emocjonalny i wynikające z niego problemy z nauką. Naśladowanie kształtu ósemki za pomocą nóg i rąk, pozwala na swobodny przepływ energii. Natomiast, przez dotyk opuszkami palców odzyskujemy równowagę i łączność pomiędzy obiema półkulami mózgu. 2. PUNKTY POZYTYWNE a) opis ćwiczenia Lekko dotykamy palcami punktów położonych na wypukłościach czoła, między brwiami a linią włosów w połowie tej odległości. Zamykamy oczy i rozluźniamy napięcie ciała. Świadomie odczuwamy pełen relaks i wygodę. b) oddziaływanie na umysł: - ćwiczenie aktywizuje płaty przednie mózgu: odświeża umysł, rozluźnia i uspakaja - zlikwidowanie niewłaściwych odruchów wykonywanych pod wpływem stresu - łagodzenie stresu i napięć wywołanych przez nietypowe sytuacje, kontakty z ludźmi, wspomnienia, trudności z wykonywanym zadaniem c) poprawa umiejętności szkolnych: - likwidacja blokad pamięci np.: znam odpowiedź, mam ją na końcu języka - zajęcia wymagające tzw. pamięciówki: ortografia, matematyka - wystąpienia publiczne, występy sceniczne - uprawianie sportu - czytanie na głos Ludzie spinają się tak, iż cały stres zatrzymany zostaje w okolicy żołądka powodując jego bóle, a nawet nerwicę. Punkty pozytywne kierują energię i oddziaływają na płaty przednie mózgu, gdzie możliwe jest racjonalne myślenie, bez nakładania się na nie negatywnych emocji. W ten sposób możemy uchronić się od reakcji instynktownych, niekontrolowanych przez nas (atak, ucieczka), dzięki czemu nasze podejście do danej sytuacji będzie bardziej rozumne, przemyślane. 3. PATRZENIE NA ZNAK X a) opis ćwiczenia Spokojnie oddychamy. Rozluźniamy się patrzymy na znak X lub go sobie wyobrażamy. X jest symbolem pozytywnym Gimnastyki mózgu i Kinezjologii. Oznacza, przekroczenie linii środkowej, gdyż lewa półkula mózgu kieruje pracą prawej strony ciała i odwrotnie. Obie półkule mózgu współdziałają ze sobą tak, iż obydwie strony ciała mogą wykonywać te same ruchy. Większość uczniów codziennie wykonuje ćwiczenia naprzemienne, myślenie o X stanie się więc dla nich o wiele bardziej automatyczne i wydajne. Metoda Dennisona - gimnastyka mózgu Metody i programy » Terapia pedagogiczna » Metoda Dennisona - gimnastyka mózgu Metoda Dennisona (czyli kinezjologia edukacyjna) to uczenie metodami aktywizującymi włączania naturalnych mechanizmów integracji umysłu i ciała poprzez specjalnie zorganizowane ruchy. Skierowana jest do wszystkich osób zainteresowanych rozwojem potencjału fizycznego i umysłowego niezależnie od wieku i zawodu. Kinezjologia edukacyjna staje się coraz bardziej popularna w terapii dzieci ze specyficznymi trudnościami w nauce czytania. Metodę stosuje się również w pracy z dziećmi niepełnosprawnymi. To uniwersalna metoda pozwalająca lepiej: pokonywać stresy i napięcia wynikające z trudności życia codziennego, komunikować się z innymi ludźmi, uczyć się i zdawać egzaminy, przezwyciężać trudności związane z dysleksją, dysgrafią i dysortografią, zrozumieć procesy neurofizjologiczne i ich rolę w procesie uczenia się. Metoda oparta jest na trzech prostych założeniach: Nauka jest naturalną, przyjemną sferą działalności kontynuowaną prze całe życie. W naszym ciele ukryte są blokady, które utrudniają nam naukę, uniemożliwiają także łagodne przejście przez stresy. Wszyscy, w pewnej mierze, mamy trudności w uczeniu się, lecz do tej pory nie czyniliśmy żadnych starań, aby je usunąć (te blokady mogą trwać przez całe życie, jeśli nie podejmiemy się zmiany tego stanu rzeczy). Właściwie rozpoznane blokady mogą zostać usunięte, pod warunkiem prawidłowo prowadzonego treningu. Paul Dennison (amerykański pedagog) opracował metodę mającą na celu zintegrowanie pracy mózgu. Jego zdaniem, wiele problemów intelektualnych i emocjonalnych w życiu człowieka wynika ze złego współdziałania obu półkul mózgowych i z braku integracji między nimi. Aby człowiek miał pełny obraz otaczającego go świata niezbędna jest integracja prawej i lewej półkuli mózgowej, bo mózg jest narządem symetrycznym, a każda półkula ma inne zadania. Prawa półkula mózgu jest to półkula odpowiedzialna za uczucia, prawdziwe wielowymiarowe uczenie się, ogólny ogląd, percepcję przestrzeni, pamięć długotrwałą, intencje - czyli jest ona twórcza, emocjonalna, postrzegająca całość. Lewa półkula mózgowa (u osób praworęcznych) odpowiada zaś za: myśli, analizę, przypisywanie faktów, widzenie szczegółów, percepcję czasu, kontrolę nad słowem, porozumiewanie się werbalne, pamięć krótką - czyli jest ona logiczna i postrzega poszczególne elementy. Dzięki harmonijnej współpracy obu półkul mózgowych dzieci jak i dorośli z łatwością przyswajają sobie nową wiedzę, umiejętności. Brak równowagi między pracą obu półkul mózgowych zdaniem Dennisona, prowadzi do powstawania różnego rodzaju zakłóceń. Dziecko może mieć problemy np.: w nauce czytania i pisania, z koncentracją uwagi, wyrażaniem własnych emocji. Paul Dennison twierdzi, że powstałe zaburzenia („blokady”) można zlikwidować właśnie poprzez ruch. Proponuje on ćwiczenia bardzo łatwe i bezpieczne, które wykonywane pod kierunkiem terapeuty prowadzą do integracji obu półkul mózgu, czego efektem może być np.: płynne czytanie lub poprawa koncentracji uwagi dziecka na własnych ruchach i działaniu. Działania kinezjologii edukacyjnej powodują dość szybkie i długotrwałe zmiany, poprzez rzeczywiste budowanie powiązań nerwowych w obrębie mózgu i ciała, dzięki czemu uczenie przebiega szybciej, efektywniej, a co ważniejsze - bezstresowo. Dennison odkrył, że funkcje mózgu ludzkiego są trójwymiarowe tak, że stanowią całość. Proces kształcenia może być miły i przystępny, pod warunkiem, że zostanie poprowadzony wielowymiarowo: wymiar lateralizacji (lewa i prawa półkula mózgu) wymiar koncentracji (pień mózgu i płat czołowy) wymiar stabilności (system limbiczny) Metoda Dennisona może dawać następujące efekty: usuwać blokady ukryte w naszym ciele, wprowadzać ciało i umysł w stan optymalny do przyswajania wiedzy równoważąc wymiar latelarności, koncentracji, stabilności. Zestaw ćwiczeń gimnastyki mózgu można podzielić na: I. Podstawowy schemat ćwiczeń wprowadzających, II. Ćwiczenia na przekraczanie linii środka, III. Ćwiczenia wydłużające, IV. Ćwiczenia energetyzujące. I. PODSAWOWY SCHEMAT ĆWICZEŃ WPROWADZAJĄCYCH 1. Picie wody Woda jest czynnikiem energetyzującym, jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu limbicznego. Woda aktywizuje mózg dla elektrycznych i chemicznych reakcji między mózgiem a układem nerwowym-poprawia umiejętności szkolne. Codziennie należy pić tyle szklanek wody ile wskazuje wzór: Waga ciała 11 2. Ruchy naprzemienne Ćwiczenia te powinny być stosowane w ciągu dnia możliwie jak najczęściej i w urozmaicony sposób. Oto przykłady ćwiczeń naprzemiennych: Krzyżowanie wyprostowanych ramion przed klatką piersiową tak, aby na zmianę wyżej była ręka lewa potem prawa. Dotykanie lewą dłonią prawego łokcia i odwrotnie. Dotykanie lewą dłonią prawego ucha i odwrotnie. Dotykanie lewą dłonią prawego kolana i odwrotnie, itp. Ruchy naprzemienne - poprawia pisanie, słuchanie, czytanie i rozumienie, koordynacja ruchowa lewej i prawej strony ciała, wzmocnienia oddechu, wzrost energii. 3. Punkty na myślenie Jedną ręka masuj punkty (miękkie miejsca pod obojczykami z lewej i prawej strony klatki piersiowej), a drugą rękę połóż na pępku. Czas ćwiczenia około 2 minut. Punkty na myślenie - przekazanie informacji od prawej półkuli do lewej połowy ciała i odwrotnie, stymulacja aorty, zwiększenie potoku elektromagnetycznej energii, likwiduje odwracanie liter i cyfr, prawidłowo układa ciało podczas czytania. 4. Pozycja Cooc`a Stań, skrzyżuj nogi w kostkach, wyciągnij ręce przed siebie i przekręć dłonie grzbietami do siebie tak, by kciuki skierowane były w dół. Teraz przełóż jedną rękę przed drugą tak by dłonie dotykały się wewnętrznymi stronami (kciuki są nadal skierowane w dół), skrzyżuj palce dłoni, zegnij ręce w łokciach i oprzyj ręce na piersi. Zamknij oczy, język połóż na podniebieniu. Oddychaj swobodnie. Czas ćwiczenia około 2 minut. Zwalniamy język, nogi, ręce swobodnie opuszczamy. Pozycja Cooc`a - emocjonalna stabilność, „uziemienie”, zwiększenie uwagi, swobodny ruch kości czaszki, wyraźne słyszenie, mowa, pisanie prac kontrolnych. II. ĆWICZENIA NA PRZEKRACZANIE LINII ŚRODKA 1. Ruchy naprzemienne 2. Leniwe ósemki dla oczu Stań. Wyciągnij przed siebie lewą rękę, zaciśnij pięść a kciuk skieruj do góry, rysuj kciukiem w powietrzu po kształcie położonej ósemki (znaku nieskończoności) wodząc oczami za ręką- głowa nieruchomo. Ruch zaczynaj zawsze w lewo do góry. Powtórz to samo prawą ręką a potem obiema rękoma jednocześnie. Leniwe ósemki - koordynacja wzroku, obwodowe widzenie, aktywizacja mózgu dla przekraczania środkowej wizualnej linii, integracja półkul mózgowych, mechanizm czytania (ruch oczu z lewej do prawej), rozpoznawanie znaków przy pisaniu, czytanie ze zrozumieniem. 3. Słoń Wyciągnij lewą rękę w przód, grzbietem dłoni do góry, głowę połóż na ramieniu wyciągniętej ręki, nogi w kolanach lekko ugięte, mały rozkrok. Rysuj ręką w powietrzu obszerne leniwe ósemki (ucho przyklejone do ramienia). Całe ciało prostuj. następnie to samo z prawą ręką. Pamiętaj, że kierunek pisania w lewo do góry. Słoń - stymulacja mowy wewnętrznej, twórcze myślenie, słuchanie własnego głosu, rozwój pamięci długoterminowej, zintegrowane widzenie, słyszenie i ruch; mowa, pismo, zapamiętywanie. 4. Leniwa ósemka alfabetyczna Najpierw narysuj kilka leniwych ósemek a potem wpisz w kształt leżącej ósemki małe litery alfabetu, zachowując kierunek w lewo do góry. Alfabetyczne ósemki - zasady pisowni, twórcze pisanie, koordynacja „ręka - oko”, rozpoznawanie i kodowanie symboli, zdolności manualne, precyzja ruchów, ortografia. 5. Motyl na suficie Podnosimy do góry głowę. Nosem na suficie kreślimy leżące ósemki. Zaczynamy w lewo do góry. Motyl na suficie - koordynacja wzrokowo ruchowa, mechanizm czytania i pisania. 6. Kołyska Usiądź na podłodze, ręce lekko ugięte oprzyj z tyłu utrzymując tułów podniesiony. Nogi zegnij w kolanach i podnieś stopy do góry. Usuń napięcie w jednym biodrze potem w drugim, robiąc nieduże ruchy nogami. Kołyska - rozwój zdolności do pracy w środkowym polu ciała, umiejętności wzrokowego śledzenia za ruchami w kierunku od lewej do prawej strony, nawyki skupiania uwagi i zrozumienia. 7. Rowerek Podnieś ręce i głowę do góry, obejmij głowę dłońmi i podtrzymuj ją. Prawym łokciem dotykaj lewego kolana, potem lewym łokciem prawego kolana, itd. Oddychaj rytmicznie. Rowerek - integracja lewej i prawej strony ciała, czytanie, umiejętność słuchania, pismo, zasady pisowni, matematyka. 8. Krążenie szyją Zwieszamy ciężko głowę i krążymy nią zaczynając w lewą stronę. Krążenie szyją - czytanie ze zrozumieniem, wyrażanie emocji,myślenie pamięć, matematyka. III. ĆWICZENIA WYDŁUŻAJĄCE (ROZCIĄGAJĄCE) 1. Przyciskanie dzwonka Stań prosto, odstaw jedną nogę do tyłu stawiając ją na palcach. Na wydechu zegnij w kolanie nogę stojącą z przodu a piętę tylnej nogi staraj się postawić na podłodze. Na wdechu podnoś się, prostując przednią nogę i podnosząc piętę tylnej nogi. Tylna noga powinna być wyprostowana. Zmień nogi. Pompowanie piętą - integracja tylnych i przednich części mózgu, rozwój wyraźnej mowy i językowych umiejętności, słuchanie ze zrozumieniem, czytanie ze zrozumieniem, zdolności twórczego pisania, zdolności do zakańczania rozpoczętego procesu. 2. Sowa Jedną ręką chwyć mocno mięśnie barku, głowę powoli odwracaj w lewo a potem w prawo, podbródek trzymaj prosto. Głową sięgaj maksymalnie w prawo i w lewo, aby rozluźnić mięśnie szyjne. Zrób wdech, gdy głowa jest w skrajnym położeniu tu gdzie ręka trzyma ramię, wydech w czasie obrotu głowy. Powtórz trzymając drugą ręką drugie ramię. Sowa - przekraczanie środkowej audialnej linii (uwagę słuchową, percepcję i pamięć), słuchanie własnego głosu, doskonalenie dialogu wewnętrznego, rozwój luźnego ruchu oczu, słuchanie ze zrozumieniem, mowę i ustny komunikat, matematyczne wyliczenia, pamięć, praca z komputerem. 3. Aktywna ręka Podnieś rękę do góry, chwyć ją drugą ręką. Podniesiona ręka stawia opór ręce trzymającej na wydechu w czterech kierunkach: w stronę głowy, do przodu, do tyłu, od ucha. Powtórz wszystko zmieniając ręce. Aktywna ręka - rozwój wyraźnej mowy i językowych zdolności, rozluźnianie przepony, koordynacja „ręka-oko”, kaligrafia, zasady pisowni, twórcze pisanie. 4. Wypady Rozstaw nogi szerzej od pleców, przekręć nogi tak by stopy były ustawione do siebie pod kątem prostym, Zegnij jedną nogę w kolanie i przenieś nogi, drugą nogę trzymaj prosto. Tułów trzymaj prosto. Zrób wypad na zgiętą nogę i odwróć głowę w stronę zgiętej nogi. Wypady - przekraczanie i praca w środkowej strefie ciała, rozwój percepcji przestrzennej, relaksacji całego ciała, zrozumienia, aktualizacji pamięci krótkoterminowej. 5. Luźne skłony - sięganie po piłkę Stań, skrzyżuj nogi w kostkach, zrób luźny skłon tułowia do przodu wyciągając ręce przed siebie (jakby oddając ciało działaniu przyciągania ziemskiego). Luźne skłony - odczuwanie uziemienia i stabilności, wzrokowej integracji, czytanie ze zrozumieniem, liczenie w pamięci, abstrakcyjne myślenie. 6. Zginanie stopy Usiądź, zegnij nogę w kolanie i połóż ją na udzie drugiej nogi, tak by zewnętrzna kostka dotykała uda. Końcami palców chwyć podstawę i miejsce mocowania mięśnia podudzia, następnie zginaj i prostuj stopę. Zginanie stopy - integracja tylnych i przednich części mózgu, rozwój wyraźnej mowy i językowych umiejętności, zrozumienie w czasie czytania i słuchania, zdolność twórczego pisania, zdolność podążania za logiką zadania i dokończenia go. 7. Kobra Usiądź, oprzyj dłonie na stole, trzymaj plecy rozluźnione, zacznij oddychać tak jakby „od podstawy kręgosłupa”. Skup się na oddechu tak jakby był źródłem twej siły (a nie pracą mięśni). Kobra - przekraczanie środkowej linii ciała,, rozluźnienie centralnego układu nerwowego, obuoczne widzenie, zgodna praca obojga oczu, słuchanie ze zrozumieniem, umiejętności mowy, kontrola motoryki precyzyjnej. IV. ĆWICZENIA ENERGETYZUJĄCE 1. Kapturek myśliciela Dużymi palcami i kciukiem chwyć małżowinę uszną i masuj ją (odciągając do tyłu i ściskając). Masaż zaczynaj od góry i przesuwaj się w dół do płatka ucha. Kapturek myśliciela - przekraczanie środkowej audytywnej Unii (mającej związek z uwagą słuchową, rozpoznawaniem, rozróżnianiem, percepcją, pamięcią), słuchanie własnego głosu w czasie mówienia, dobrej pracy pamięci krótkoterminowej, doskonalenie dialogu wewnętrznego, zgodnego słuchania obydwoma uszami, słuchanie ze zrozumieniem, wystąpienia publiczne, śpiew, gra na instrumencie. 2. Energetyczne ziewanie Dotknij końcami palców miejsca na zębach tuż przed miejscem gdzie łączy się dolna szczęka z górną, masuj te miejsce, lekko otwórz usta, wyobraź sobie, że ziewasz. Energetyczne ziewanie - percepcja sensoryczna, motoryczne funkcje oczu i mięśni, odpowiadających za dźwięk i żucie, procesy utleniania w organizmie, uwaga i percepcja wzrokowa, komunikacja, umiejętność wybierania potrzebnej informacji, głośne czytanie, twórcze pisanie, wystąpienia publiczne. 3. Oddychanie przeponowe Zrób wdech nosem. Najpierw oczyść płuca, robiąc krótkie wydechy przez zaciśnięte wargi (wyobraź sobie że chcesz utrzymać piórko w powietrzu). Po tym wydech możesz robić nawet nosem. Połóż ręce na brzuchu, na wdechu ręce podnoszą się a na wydechu opuszczają się. Zrób wdech i licz do trzech, zatrzymaj oddech na trzy sekundy, wydychaj licząc do trzech, znowu zatrzymaj oddech na trzy sekundy. Powtórz całość jeszcze raz. Oddychanie przeponowe - rozluźnienie centralnego układu nerwowego, ustalenie rytmu ruchów kości czaszki; czytanie, głośne czytanie mowa. 4. Punkty pozytywu Dotknij lekko końcami palców punktów, które znajdują się na czole, bezpośrednio nad oczami, równo po środku między linią włosów a brwiami. Punkty pozytywne - wzmocnienie czołowych części mózgu, osłabienie reakcji odruchów wymuszonego działania, pozytywny wpływ na procesy nauki pisania, matematyki, pamięci długoterminowej. 5. Punkty uziemienia Końcami palców jednej ręki dotknij brody pod dolną wargą, a palce drugiej ręki połóż na górnej części kości łonowej. Patrz w dół (na podłogę). Punkty uziemienia - praca w polu środkowym, stabilność, uziemienie (wodzenie oczami w dole dla rozwoju umiejętności widzenia z bliska), umiejętności organizacyjne (ruch oczu w pionie i poziomie), umiejętność nie gubienia wierszy i kolumn w czasie czytania, pisanie i prace matematyczne. 6. Punkty równowagi Jedną rękę połóż na wgłębieniu u podstawy czaszki za uszami a drugą na pępku. Zmień położenie rąk. Punkty równowagi - pobudzenie i koncentracja świadomości, podejmowanie decyzji, rozluźnienie napięcia przy ruchu szczęk i kości czaszki, rozumienie podtekstu napisanego „między wierszami”, punktu widzenia autora tekstu, krytyczna ocena i podejmowanie decyzji, umiejętność rozróżniania przy pisaniu i matematyce. 7. Punkty przestrzeni Końcami palców jednej ręki dotknij miejsca między górną wargą a nosem, drugą rękę połóż tuż powyżej kości łonowej. Wzrok skieruj do góry. Zamień ręce. Punkt przestrzeni - zdolności pracy w polu środkowym, rozluźnienie centralnego układu nerwowego, percepcja głębokości wyobrażenia, zdolności widzieć blisko i daleko, umiejętności organizacyjne, skupienie na zadaniu. UMIEJĘTNOŚCI SZKOLNE - DOBÓR ĆWICZEŃ W zakresie reedukacji czytania stosuje się następujące grupy ćwiczeń: Na płynne czytanie: Punkty na myślenie - ćwiczenie to wzmaga jasność umysłu, ułatwia płynne czytanie, Ruchy naprzemienne - ułatwiające proces uczenia się, Leniwe ósemki - ćwiczenie to stanowi znaczną pomoc w reedukacji dzieci ze specyficznymi trudnościami w nauce czytania, poprawia płynność czytania, zapamiętywania, słuchania i myślenia jednocześnie. Głośne czytanie ze zrozumieniem: Ruchy naprzemienne. Krążenie szyją - ćwiczenie to, poprzez wydłużenie mięśni w obrębie barków i szyi, odblokowuje przepływ krwi do mózgu, co pomaga w głośnym czytaniu. Oddychanie przeponowe - ćwiczenie to zwiększa pojemność płuc, poprawia dotlenienie organizmu, co wpływa korzystnie na głos w czasie czytania. Kołyska - wykonywanie tego ćwiczenia wzmaga aktywność obu półkul mózgowych ułatwiając głośne czytanie. Ćwiczenia na przesuwanie wzrokiem po kolumnach: Punkty ziemi - jest to ćwiczenie na energię receptywną. Łączy się w ten sposób punkty początkowy i końcowy meridianu centralnego. Ćwiczenie to poprawia akumulację wzroku, koncentrację wzroku na przedmiotach, ułatwia odwzorowywanie i uczenie się. Punkty przestrzeni - jest to ćwiczenie na energię ekspresyjną. Pomaga rozluźnić się i uspokoić przed sprawdzianami, czytaniem. Punkty równowagi - ćwiczenie to ułatwia koncentrację uwagi, myślenie skojarzeniowe. Poprawia umiejętności uczenia się. W celu usprawnienia odpowiedzi z czytanego tekstu stosuje się następującą grupę ćwiczeń: Pompowanie piętą - wykonywanie tego ćwiczenia sprawia, że zwalnia się napięcie w miejscach gdzie najwcześniej objawia się stres (tył podudzia od ścięgna Achillesa do mięsna podkolanowego), to przywraca ruchy kręgosłupa, przemieszczanie płynu mózgowo - rdzeniowego. Poprawia koncentrację uwagi, umiejętność wypowiadania się. Zginanie stopy - ćwiczenie to włącza lewą półkulę mózgową, odpowiedzialną za mowę. Rozluźnia mięśnie, których blokada powoduje trudności z mową - zmniejsza kłopoty językowe. Poprawia pamięć, koncentrację uwagi. Ułatwia rozumienie i relacjonowanie tekstu przeczytanego. Systematyczne stosowanie ćwiczeń z dziećmi o specyficznych trudnościach w nauce czytania przynosi dzieciom duże korzyści, zwiększa umiejętność uczenia się, rozwija inne dotąd zablokowane funkcje. Dzieci zaczynają wierzyć we własne możliwości. Umiejętność czytania (przekroczenie optycznej linii środkowej) punkty na myślenie ćwiczenia naprzemienne motylek na suficie wodzenie wzrokiem Czytanie na głos krążenie szyją energetyzujące ziewanie ćwiczenia naprzemienne kołyska oddychanie przeponowe Czytanie ze zrozumieniem przyciskanie dzwonka (pompowanie piętą) zginanie stopy wypady Szybkie czytanie leniwe ósemki ćwiczenia naprzemienne sowa przyciskanie dzwonka (pompowanie piętą) Pisanie klasówek woda leniwe ósemki punkty uziemienia punkty przestrzeni pozycja Cook'a ćwiczenia naprzemienne Ortografia słoń kapturek myśliciela sowa Usprawnianie pisania leniwe ósemki alfabetyczne ósemki aktywna ręka rysowanie oburącz - leniwa ósemka dla oczu Twórcze pisanie przyciskanie dzwonka (pompowanie piętą) zginanie stopy energetyzujące ziewanie Matematyka sowa przyciskanie dzwonka krążenie szyją słoń sięganie po piłkę Klarowność słyszenia i mowy kapturek myśliciela ćwiczenia naprzemienne słoń pozycja Cook'a Obraz własnego ja punkty pozytywne pozycja Cook'a punkty równowagi Koordynacja całego ciała w sporcie i zabawach ruchowych myślenie o X ćwiczenia naprzemienne punkty równowagi kołyska punkty przestrzeni kobra Uczenie się na pamięć oraz powtarzanie ćwiczenia naprzemienne punkty równowagi punkty pozytywne krążenie szyją Myślenie twórcze ćwiczenia naprzemienne sięganie po piłkę kobra (akumulator) kołyska Sprawność pisania na maszynie i obsługi komputera woda pozycja Cook'a krążenie szyją Dawniej dzieci instynktownie ćwiczyły wiele zawartych w kinezjologii ruchów. Gra w klasy, skakanka, jazda na hulajnodze, toczenie obręczy, gra w kraje, waga i wiele, wiele innych - to właśnie ćwiczenia ruchów naprzemiennych. Kinezjologia nie jest jak gimnastyka, gdzie nauczycielka każdego poprawia. Dzieci dotykają na przemian prawą ręką podniesionego lewego kolana i odwrotnie. Częste powtarzanie ćwiczeń uruchamia nowe reakcje dziecka. Kinezjologia nie ma nic wspólnego z hipnozą czy jakimś nadnaturalnym wpływem. To „zmyślne ruchy” - tak też brzmi polski tytuł jednej z kinezjologicznych książek. Ruchy, które uczą myśleć - to oparta na podstawach neurofizjologii metoda wspomagania nauczania i korygowania dysfunkcji rozwojowych. Jej zasada ujęta w bardziej poetyckie motto brzmi: „aby złapać myśl, potrzebny jest ruch”. To, co przekonuje nauczycieli i rodziców w zastosowaniu opisywanej metody, to także wielka frajda, jaką mają dzieci z ćwiczeń. Katarzyna Gano - oligofrenopedagog, terapeutka metody A. Tomatisa adres gabinetu: Terapia Pedagogiczna 09-400 Płock, ul. Bielska 14 a m. 21 Metoda Dennisona - Instytut Neurorozwoju i Sportu Gdańsk Metoda Dennisona Ludzki mózg jest niesamowicie złożonym organem, dzięki któremu ciało sprawnie może funkcjonować, a człowiek zdobywa nowe umiejętności i przyswaja informacje. Lewa półkula odpowiada za analizę, myślenie, dostrzeganie szczegółów i mowę, a prawa za orientację w przestrzeni, długotrwałą pamięć, uczucia, emocje. Tylko współpraca dwóch półkul gwarantuje optymalną sprawność umysłową, a Metoda Dennisona pozwala na budowanie powiązań nerwowych, dzięki którym uczymy się szybciej i efektywniej. Metoda Dennisona - co to jest? Metoda Dennisona, zwana także kinezjologią edukacyjną, opracowana została przez amerykańskiego pedagoga dr Paula Dennisona. Ma ona za zadanie usprawnić rozwój dziecka przez aktywizację połączeń nerwowych i zintegrowanie mózgu z ciałem. Jest stosowana w terapii osób z trudnościami w nauce, pomaga zmniejszyć stres i napięcie, zwiększa umiejętność komunikacji. Polecana jest w bardzo dzieciom i dorosłym z dysleksją, dysgrafią i dysortografią, a także dzieciom z dysfunkcjami związanymi z wadami rozwojowymi. Twórca metody twierdził, że problemy intelektualne i emocjonalne to efekt braku integracji półkul mózgowych, a zsynchronizowanie pracy obu półkul skutecznie zmniejsza problemy u wielu dzieci i dorosłych. Metoda P. Dennisona ma za zadanie zintegrować umysł i ciało za pomocą ruchów. Dennison założył, że nauka jest przyjemna i naturalna, ale ukryte w ciele blokady ją utrudniają. Jeśli zostaną usunięte za pomocą odpowiedniego treningu, przyswajanie wiedzy znowu stanie się sferą przynoszącą radość. Na czym polega terapia metodą Dennisona? Metoda Dennisona, zwana także kinezjologią Dennisona, związana jest z wykonywaniem ruchów, które zwiększają komunikację między półkulą lewą i prawą. Mogą to być ruchy naprzemienne kończyn górnych i dolnych, czyli na przykład dotykanie kolanem lewej nogi, prawego łokcia w pozycji siedzącej, leżącej lub stojącej. Osoby biorące udział w ćwiczeniach kinezjologii edukacyjnej namawia się także do wykonywania ósemek lub balansowania ciałem (np. kołyska) albo przeciwnie: do utrzymywania statycznych pozycji ciała, np. stojącej lub leżącej ze skrzyżowanymi nogami, rękami oraz z językiem dociskanym do podniebienia (tzw. pozycja Dennisona). Pozycja ta poprawia uwagę i słuchanie, efektywność uczenia się i reagowania, wycisza i zwiększa koncentrację, obniża poziom stresu, pozwala na kontrolowanie własnego zachowania. Pomocne są też ćwiczenia wydłużająco-rozciągające, które oddziałują przede wszystkim na mięśnie barków, ramion i szyi, stóp i łydek, a także energetyzujące (np. energetyczne ziewanie, masaż małżowin usznych). Efektem takich ćwiczeń będzie poprawa pisania, słuchania, czytania, zapamiętywania i rozumienia, lepsza koordynacja ruchowa. Z czasem osoba poddana terapii poczuje wzrost energii, nie będzie odwracała liter i cyfr podczas pisania i będzie płynniej czytać i pisać. Ćwiczenia wpływają też na motoryczne funkcje oczu i mięśni, poprawiają koncentrowanie uwagi, percepcję wzrokową, komunikację. Mogą pomóc osobom, które występują publicznie. Osoby biorące udział w terapii metodą Dennisona rysują też oburącz symetryczne obrazy. Polega to na tym, że w tym samym czasie lewa ręka rysuje figurę, a prawa ręka robi to samo, ale z lustrzanym odbiciem. Takie ćwiczenia fizyczne, uzupełniane są też o ucisk określonych struktur, by stymulować receptory znajdujące się w obrębie dużych naczyń krwionośnych. Ważne jest także picie dużej ilości wody bogatej w minerały, bo jest ona wykorzystywana przez organizm w procesach komórkowych. Zestawy ćwiczeń w kinezjologii są dobierane indywidualnie do potrzeb osoby z problemami i trzeba je wykonywać regularnie przez minimum 4 tygodnie. Taka terapia aktywuje mózg do przetwarzania i gromadzenia informacji. Metoda Dennisona - dla kogo? Metoda Dennisona zakłada, że stres hamuje procesy uczenia się i osłabia organizm, dlatego ma na celu wprowadzenie nawyku myślenia pozytywnego. Wszelkie ćwiczenia opracowane przez Dennisona mają usprawnić ciało, aktywować system nerwowy, rozładować stres a podnieść poziom energii życiowej. Pracując tą metodą, można usprawnić procesy pisania, czytania, mowy, rysowania i sprawność ruchową, ale poprawiają one także wzrok, słuch, pamięć, wpływają korzystnie na koncentrację i organizację, a nawet zwiększają uzdolnienia artystyczne. Ćwiczenia mogą więc wpłynąć na każdą osobę, która je wykonuje. Metoda Dennisona dla dorosłych Z zalet Metody Dennisona mogą skorzystać dorośli, przede wszystkim osoby starsze i cierpiące z powodu zaburzeń pamięci (np. z chorobą Alzheimera). Ćwiczenia te usprawnią między innymi procesy zapamiętywania. Metoda Dennisona dla dzieci Metoda Dennisona jest popularna wśród pedagogów, nauczycieli, logopedów i innych specjalistów pracujących z dziećmi. Wykorzystywana jest w szczególności w pracy z dziećmi z trudnościami w uczeniu się, np. z dysgrafią, dysleksją, dysgrafią, dyskalkulią, z dziećmi nadpobudliwymi ruchowo (ADHD), z zaburzeniami zachowania (agresja, lęki, nadpobudliwość, brak koncentracji). Z terapii korzystają też dzieci szkolne ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi (mózgowe porażenie dziecięce, autyzm, upośledzenie umysłowe). Kinezjologia edukacyjna Dennisona ze względu na swoje walory może być także stosowana podczas lekcji z dziećmi, które nie wykazują żadnych problemów w zachowaniu oraz nauce. Metoda Dennisona w przedszkolu Ponieważ kinezjologia edukacyjna P. Dennisona jest treningiem ciała i gimnastyką mózgu, świetnie sprawdza się w przypadku dzieci w wieku przedszkolnym w celu stymulacji ich rozwoju. Metoda Dennisona w przedszkolu może przyjąć formę radosnej zabawy w grupie, dzięki której pobudzone zostaną połączenia między dwoma półkulami. Będzie to z korzyścią nie tylko dla dzieci, które mają zaburzenia rozwojowe, ale także dla tych, które rozwijają się zupełnie prawidłowo. Ruch jest drzwiami do uczenia się! Kinezjologia edukacyjna zajmuje się ruchami, które zwiększają ilość połączeń nerwowych między prawą i lewą półkulą, dzięki czemu poprawia się jakość pracy mózgu. Jest to wielka szansa dla dzieci dyslektycznych i dysortograficznych, nadpobudliwych, opóźnionych w rozwoju, mających problemy z uczeniem się. Gimnastyce Mózgu wystarczy poświęcić kilkanaście minut dziennie, by w krótkim czasie osiągnąć widoczne rezultaty. Same tylko ruchy naprzemienne powodują, że przepływ informacji z jednej półkuli mózgowej do drugiej następuje nawet 28 razy szybciej! Polecamy: Organizacja pracy dziecka dyslektycznego Gimnastykę Mózgu powinni stosować wszyscy! Ma pozytywny wpływ na każdego, dając harmonijną współpracę między lewą i prawą półkulą mózgową. Szczególnie znacząca jest dla tych, u których współdziałanie obu półkul mózgowych jest niepełne, a więc u dyslektyków! Dzięki Gimnastyce Mózgu dzieci mają satysfakcję z przezwyciężania własnych trudności. Nauka staje się dla nich przyjemnością. Rozwijają się bardziej harmonijnie, bez zbędnych stresów. Dorosłym z kolei pozwala skuteczniej realizować plany życiowe, umiejętnie pokonywać trudności dnia codziennego. Mózg współpracuje z ciałem. Ośrodki znajdujące się w lewej półkuli mózgu kierują prawą stroną naszego ciała, a ośrodki z prawej półkuli kierują lewą stroną. Gdy poruszamy lewą nogą, impuls nerwowy dociera do prawej półkuli. Z kolei, gdy poruszamy prawą ręką, dochodzi on do półkuli lewej. Jeśli natomiast na przemian poruszamy lewą nogą oraz prawą ręką - dochodzi do szybkiego przełączania prawej i lewej półkuli. Tworzą się nowe połączenia nerwowe, a już istniejące się umacniają. Następuje lepsza integracja pracy obu półkul mózgu. Mózg Alberta Einsteina różnił się od mózgu przeciętnego człowieka kolorem - był jaśniejszy w środkowej części. Wynikało to z większej liczby połączeń nerwowych między prawą i lewą półkulą. Jedną z przyczyn zbyt małej ilości połączeń nerwowych u dzieci jest brak ruchów naprzemiennych w dzieciństwie. Częściej występuje to u dzieci, które rodziły się w wyniku cesarskiego cięcia oraz tych, które mało raczkowały. W obu sytuacjach optymalna ilość połączeń nerwowych w mózgu nie ma szansy się rozwinąć. W późniejszym wieku prowadzi to do dysleksji! Codzienne wykonywane ruchy naprzemienne (min. przez 4 tygodnie) to: lepsza koncentracja, poprawa koordynacji wzrokowo-ruchowej, zdrowsze oddychanie, poprawa umiejętności wysławiania się, czytania i rozumienia, liczenia, zapamiętywania cyfr, słuchania, formowania myśli, pisania, przezwyciężanie trudności związanych z dysleksją, dysgrafią i dysortografią, poprawa w literowaniu, ortografii, twórczym pisaniu, zwiększenie zdolności manualnych, zharmonizowanie współpracy obu półkul mózgowych, większe odprężenie i relaksacja, łagodzeniu stresów. Celem kinezjologii edukacyjnej jest: wspomaganie uczenia się dzieci z trudnościami w nauce, usuwanie blokad w mózgu i ciele, które są przyczyną trudności w nauce czytania i pisania (dysleksji rozwojowej), aktywizowanie naturalnych mechanizmów pracy mózgu poprzez ruch, wykształcenie dobroczynnej motywacji i pozytywnego myślenia, wzmacnianie w dążeniu do zdobywania wiedzy i rozwijania umiejętności, usprawnianie zdolności widzenia, słyszenia, zapamiętywania, czytania i pisania, koncentracji, umiejętności jasnego wyrażania myśli w mowie i piśmie. Efekty uzyskiwane dzięki stosowaniu prostych ćwiczeń Paula Dennisona są zadziwiające, toteż metoda ta rozprzestrzeniła się na całym świecie. W Polsce również wzbudziła wciąż żywe zainteresowanie pedagogów, psychologów i rodziców. Z mojej praktyki pedagogicznej… Same dzieci, szczególnie te starsze, podchodziły do tej metody z lekką dozą niedowierzania, ale później same się przyznawały, że na egzaminie machały nogami pod stołem leniwe ósemki. Co prawda, może i nie miało to wielkiej siły terapeutycznej ze względu na brak codziennych ćwiczeń, ale poprawiało im samopoczucie podczas stresującej sytuacji, co już samo w sobie ma swoistą moc terapeutyczną. Ważne, by wszystkie ćwiczenia Gimnastyki Mózgu były wykonywane spokojnie, ze zwróceniem uwagi na prawidłowe oddychanie. W pracy z dziećmi warto je urozmaicać wprowadzając przybory (piłki, szarfy, baloniki). Młodsze dzieci chętnie wykonują je przy muzyce, same wymyślają kolejne układy z twórczych ruchów naprzemiennych. Ćwiczenia okazują się być skuteczne, gdy są radosną zabawą, a nie obowiązkiem! Zestawy ćwiczeń z Gimnastyki Mózgu zamieszczam na stronie serwisu. Polecam! Zobacz także: Zestaw ćwiczeń koncentrujących uwagę

kinezjologia edukacyjna paula dennisona ćwiczenia